HET REPUBLIKEINS GENOOTSCHAP

____________

De discussie over de vraag: monarchie of republiek, die het Republikeins Genootschap weer nieuw
leven probeert in te blazen, is – dat ben ik met Martin van Amerongen eens – geen paskwil,
maar een initiatief dat serieus genomen moet worden. In de media werd dat een jaar geleden nog niet onderkend,
maar des te meer door premier Kok. De eerste minister van het tweede paarse kabinet deed het genootschap
de eer aan zich over het republikeinse manifest op te winden en getergd te reageren alsof hij
persoonlijk werd aangevallen. Dat was een wat overtrokken reactie op een ordentelijk staatkundig streven,
dat in zijn eigen partij historisch geworteld is, maar het maakte treffend duidelijk dat de
republikeinse gedachte een staatkundige 'nuisance value' heeft die het politieke bestel gauw
op de zenuwen werkt. De initiatiefnemers – in 1996 bijeengebracht door Van Amerongen en de
net gepensioneerde hoogste baas van het Elsevier-concern, dr. Pierre Vinken – hadden bij de
minister-president in elk geval een gevoelige snaar geraakt. Uit regelmatige berichten over een
gestaag groeiende ledenlijst vermenigvuldigen zich de aanwijzingen dat deze nachtmerrie van
premier Kok ook buiten de kring van de Tafel van Van Amerongen aanslaat,
zo niet onder duizenden, dan toch onder honderden.

Harry van Wijnen, NRC Handelsblad, 20 oktober 1998

____________